Om een nieuwe predikant te kunnen beroepen, moest de Hervormde Gemeente in Sprang eerst de financiële situatie zien te verbeteren. Het was aanleiding om de Actie Kerkbalans in 2024 grondiger aan te pakken. Met heldere sommetjes, een gerichte geefvraag en nadruk op de periodieke schenking steeg de opbrengst met bijna €30.000,-. Doel bereikt!
“De vacante predikantspositie gaf een enorme push om vaart te maken met Actie Kerkbalans dit jaar”, valt Joost Schouten, ouderling kerkrentmeester bij ‘Hervormd Sprang’ met de deur in huis. “Iedereen wilde graag een nieuwe dominee. Vanuit het kerkbestuur voelden we de verantwoordelijkheid daarvoor richting de gemeente ook sterk. Maar qua risicoanalyse kwamen we niet goed uit.” Met name vanwege het historische kerkgebouw, de hoge gasrekening en inflatie, kreeg de gemeente de begroting niet rond die nodig is om een predikant te kunnen aanstellen. Kortom: werk aan de winkel. Schouten: “De snelste winst is te behalen in het stuk levend geld, oftewel de opbrengsten uit toezeggingen, collectes en wervingsacties. Daarbinnen is Actie Kerkbalans onze belangrijkste inkomstenbron. Dus daar wilden we meer uit halen.”
Bommetje
Het traject begon in september 2023 met een eerste gemeenteavond waarop de beroepingscommissie aan het woord kwam en Schouten de gemeente bijpraatte over de financiële situatie. “Die avond hebben we echt wel een bommetje gedropt: het gaat niet goed en als we zo doorgaan, snoepen we onze opgebouwde financiële reserve op. Ik heb zo simpel en confronterend mogelijk weergegeven hoe de financiële situatie was.” Schouten deelde ook mogelijke toekomstscenario’s: de inkomsten flink omhoog, drastisch besparen, of een middenweg met van beiden een beetje. Twee maanden later volgde een tweede gemeenteavond over het onderwerp. “Daar kwam vanuit de gemeente vooral de boodschap: zeg ons maar wat er precies nodig is. Dus zijn we in beeld gaan brengen wat onze kerk precies kost per huishouden en hoe dat zich verhield tot het geefgedrag.”
92 euro erbij
Opgeteld en afgetrokken bleek dat de kerk jaarlijks structureel 92 euro per betalend gemeentelid tekortkwam. “We zagen dat het merendeel van de gevers jaarlijks tussen de 0 en 75 euro geeft, en dat vaak al jaren- en jarenlang. Allemaal tientjesleden dus die hun gift al tijden niet meer hadden geïndexeerd. Vaak uit onwetendheid. Vooral leden jonger dan 35 jaar gaven aan dat ze geen idee hadden wat er van ze verwacht werd.” Dus werd ook dit sommetje helder gecommuniceerd, waarbij de werkgroep gemeenteleden de vraag stelde: wat is de kerk jou waard? “We hebben het geefgedrag aan de kerk afgezet tegen het gemiddelde bedrag dat een huishouden uitgeeft aan abonnementen: €1.800 per jaar. Hoe verhoudt dat zich tot de kerk? Ga eens na, wat is dan jouw bijdrage?”
Nadruk op periodieke schenking
Met die vergelijking met abonnementsgeld, plantte Schouten meteen een zaadje voor de periodieke schenking. “Daar hebben we in de communicatie de nadruk op gelegd: structureel geven geeft de gemeente zekerheid en daarbovenop kan je op deze manier meer geven zonder dat het jou iets extra’s kost.” Om het mensen zo makkelijk mogelijk te maken, lanceerde Hervormd Sprang zelfs een aparte website: voordevolgendegeneratie.nl. Daarop kunnen leden het hele financiële verhaal van begin tot eind nog eens rustig nalezen én worden ze stap voor stap meegenomen bij het in orde maken van zo’n periodieke gift. “We hebben het echt zo laagdrempelig mogelijk gemaakt.”
Eigen communicatie
Ook in de verdere communicatie stak de gemeente veel tijd en energie. Waar de werkgroep Actie Kerkbalans voorheen met standaardmaterialen werkte, besloten ze nu eigen brieven en folders te drukken. “We waren al zo bezig geweest met het laden van ons eigen verhaal, dat we dat ook in de brief kracht wilden bijzetten,” vertelt Schouten. De brief werd verstuurd in u- en jij-vorm en gepersonaliseerd op eigen geefgedrag. De concrete vraag aan leden was om die huidige gift te verhogen met de eerder berekende €92,-. “Ik weet niet of dat de beste keuze was, we hadden ook percentages kunnen gebruiken,” reflecteert Schouten. “Maar feit is dat er positief op is gereageerd. Slechts een enkeling liet weten het vervelend te vinden dat we zo’n grote stap in verhoging voorstelden.”
Mooi resultaat
En alle andere leden? Een tussentijdse analyse in mei 2024 liet zien dat 391 mensen meer zijn gaan geven dan in 2023, 147 mensen hun bijdrage gelijk hebben gehouden en maar 11 leden minder zijn gaan geven. Kijkend naar de bedragen, is het resultaat helemaal mooi. “Tot nu toe is de totaalopbrengst 24% gestegen ten opzichte van vorig jaar, een substantiële stijging! We zien dit binnen alle leeftijdsgroepen. Leden tot 35 jaar vallen hierin extra op, zij hebben een nog grotere stijging doorgemaakt. Daarbovenop gingen we van 6 naar 59 periodieke schenkingen, en ik ben ervan overtuigd dat daar nog meer van te maken is als we dit verhaal volgend jaar nog beter vertellen.” 100 mensen die vorig jaar wel gaven, deden dit jaar geen toezegging. Volgens Schouten kan dit te maken hebben met de planning: “Die was een stuk krapper dan vorig jaar omdat het drukwerk langer duurde.” Voor deze groep staat er medio 2024 nog een veegactie op de agenda.
Doel bereikt
Met alleen al het tussentijdse resultaat heeft Hervormd Sprang zijn doelstelling bereikt. “We zitten nu op een niveau aan inkomsten waarbij we niet hoeven in te leveren op ons vrije vermogen.” Dat geeft goede hoop wat betreft de predikantspositie. De gemeente zit momenteel in het proces om de solvabiliteitsverklaring rond te krijgen (oftewel: goedkeuring op basis van de financiële positie om een predikant te mogen beroepen) en is hierin in ieder geval opgeschoven naar een gunstige risicocategorie. Schouten is er blij mee. “De zondag dat de tussentijdse opbrengst in de gemeente werd afgekondigd, was voor mij een emotioneel moment. Want de toon die we met Actie Kerkbalans hebben gekozen, was best stevig. Je weet van tevoren niet precies wat dat doet. Maar het heeft zo goed uitgepakt! We hebben het samen voor elkaar gekregen, het is gelukt! De betrokkenheid bij de kerk is door Actie Kerkbalans echt toegenomen. En dat we dit mooie resultaat nu samen kunnen vieren, heeft ook weer een verbindend effect.”